Λίγες ημέρες πριν από την προγραμματισμένη επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Άγκυρα και τη συνάντησή του με τον Ταγίπ Ερντογάν, ο γνωστός διεθνολόγος και βουλευτής της ΝΔ Τάσος Χατζηβασιλείου περιγράφει στο «Π» το πλαίσιο και τις προσδοκίες από τη συνάντηση των δύο ηγετών. Χαρακτηρίζει ως εξαιρετικά δυσάρεστη και λανθασμένη την απόφαση της Τουρκίας για τη Μονή της Χώρας, επισημαίνοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα θέσει το ζήτημα στον Τούρκο πρόεδρο.
Παράλληλα, μας μιλάει για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης των δύο χωρών και αποσαφηνίζει το διακύβευμα των επερχόμενων ευρωεκλογών. «Ορισμένοι καταφεύγουν σε ακατάσχετη και ακοστολόγητη παροχολογία, που δεν έχει καμία σχέση με το διακύβευμα των ευρωεκλογών», σημειώνει ο ίδιος και προσθέτει ότι οι πολίτες, ακούνε, κρίνουν και αποφασίζουν.
Τη Δευτέρα θα πραγματοποιηθεί η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Ταγίπ Ερντογάν. Τι να περιμένουμε από αυτήν τη συνάντηση;
Πιστεύω ότι η διαδικασία επαναπροσέγγισης Ελλάδας-Τουρκίας αποτελεί θετικό βήμα. Το ίδιο ισχύει και για την ηρεμία σε αέρα και θάλασσα, η οποία δεν ήταν δεδομένη πριν από μερικούς μήνες. Στη συνάντηση αναμένεται να γίνει επισκόπηση της πορείας της θετικής ατζέντας, με στόχο την προσπάθεια οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Δεν είναι εύκολο, όμως είναι χρήσιμο για το καλό της περιφερειακής σταθερότητας. Η επικοινωνία με την Τουρκία δεν σημαίνει αλλαγή των εθνικών θέσεων. Αντιθέτως, ο πρωθυπουργός υπενθυμίζει πάντοτε τις πάγιες ελληνικές απόψεις. Το ίδιο θα κάνει και τώρα για όλα τα ζητήματα, όπως και για την εξαιρετικά δυσάρεστη και λανθασμένη απόφαση της Τουρκίας για τη Μονή της Χώρας. Αυτή η απόφαση προσβάλλει κάθε πολιτισμένο άνθρωπο. Προφανώς, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα το θέσει στον Ταγίπ Ερντογάν.
Τι κλίμα εισπράττετε από την Τουρκία αλλά και από την Ευρώπη όσον αφορά τα ΜΟΕ;
Η διαδικασία των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης δεν είναι ούτε απλή, ούτε αυτόματη. Όμως, προχωρά κανονικά. Η απευθείας επικοινωνία μεταξύ των Εθνικών Κέντρων Αεροπορικών Επιχειρήσεων στη Λάρισα και στο Εσκί Σεχίρ ή η δημιουργία απευθείας γραμμής μεταξύ των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων είναι ορισμένα από αυτά. Τα ΜΟΕ, όπως ορθώς είχε υπενθυμίσει ο Νίκος Δένδιας, δεν είναι ούτε διαπραγμάτευση, ούτε επίλυση των προβλημάτων. Είναι μέτρα που θα αυξήσουν την αλληλοκατανόηση, ώστε να αποφεύγονται οι αδικαιολόγητες εντάσεις. Αυτήν την άποψη συμμερίζονται τόσο οι συνομιλητές μας στην Τουρκία όσο και οι εταίροι μας στην ΕΕ, οι οποίοι χαιρετίζουν την όλη διαδικασία.
Ωστόσο στο εσωτερικό υπάρχουν ορισμένες φωνές, όπως για παράδειγμα του πρώην πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά, που τάσσονται υπέρ της πιο σκληρής γραμμής για τα ελληνοτουρκικά. Ποια είναι η δική σας άποψη;
Στη Νέα Δημοκρατία, σεβόμαστε τους πρώην πρωθυπουργούς και την προσφορά τους στην πατρίδα. Θέλω όμως να αναφέρω ότι όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις ορθώς επικοινωνούσαν με την Τουρκία, ακόμα και σε περιόδους υψηλής έντασης. Άλλωστε, αυτό επιτάσσει το εθνικό συμφέρον, ειδικά όταν με τους γείτονες εκκρεμεί η διευθέτηση ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη έχει καταστήσει σαφές ότι δεν δέχεται παιχνίδια με τα κυριαρχικά μας δικαιώματα. Έχοντας θωρακίσει τις Ένοπλες Δυνάμεις και έχοντας συσσωρεύσει ισχυρό διπλωματικό κεφάλαιο, συνομιλούμε με την Τουρκία, με αυτοπεποίθηση και με πίστη στο δίκαιο των θέσεων μας. Θέλω να ξεκαθαρίσω ότι η συνομιλία με την Τουρκία δεν σημαίνει υπαναχώρηση από τις θέσεις μας ή απεμπόληση των δικαιωμάτων μας.
Η Ευρώπη οδεύει σε εκλογές. Ποιο είναι το διακύβευμα των ευρωεκλογών για την Ελλάδα;
Οι φετινές ευρωεκλογές βρίσκουν την Ευρώπη αντιμέτωπη με πρωτοφανείς γεωπολιτικές προκλήσεις. Οι Έλληνες πολίτες θα κληθούν δια της ψήφου τους να απαντήσουν σε θεμελιώδη ερωτήματα. Θέλουν να προχωρήσουμε επιτέλους στη στρατηγική αυτονομία και την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα; Θέλουν το αμυντικό ευρωομόλογο; Θέλουν την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης απέναντι στους άλλους διεθνείς δρώντες; Θέλουν τη συνέχιση της αυστηρής αλλά δίκαιης μεταναστευτικής πολιτικής; Θέλουν την πράσινη μετάβαση με παράλληλη προστασία του αγροτικού εισοδήματος; Η ΝΔ και το ΕΛΚ έχουν ξεκάθαρες θέσεις για όλα αυτά τα ζητήματα που αφορούν κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνα. Η ψήφος στις ευρωεκλογές είναι πολιτική, καθώς θα καθορίσει το μέλλον του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
Αρκετοί πολίτες έχουν την αίσθηση ότι οι ευρωεκλογές δεν θα αλλάξουν ριζικά την καθημερινότητά τους. Τι απαντάτε;
Η συντριπτική πλειοψηφία των αποφάσεων που διαμορφώνουν την καθημερινότητα των πολιτών λαμβάνεται στην Ευρώπη. Από τις αναπτυξιακές πολιτικές του Ταμείου Ανάκαμψης μέχρι τη στρατηγική για τη δημόσια υγεία ή την Κοινή Αγροτική Πολιτική, η Ευρώπη έχει τον πρώτο λόγο. Η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή στις ευρωεκλογές και η στήριξη στη Νέα Δημοκρατία δίνει μεγαλύτερη δύναμη στη χώρα και τον πρωθυπουργό να διεκδικεί περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους προς όφελος της κοινωνίας.
Πιστεύετε ότι στις προσεχείς ευρωκάλπες θα κριθεί η πολιτική επιβίωση της Κεντροαριστεράς, όπως υποστηρίζουν ορισμένα πολιτικά στελέχη;
Η Κεντροαριστερά και, γενικότερα, η αντιπολίτευση έχουν αποτύχει μέχρι σήμερα να αρθρώσουν ρεαλιστικό πολιτικό λόγο. Δεν διαθέτουν κανένα εναλλακτικό σχέδιο διακυβέρνησης του τόπου. Με βάση τα έως τώρα στοιχεία, οι ευρωεκλογές αναμένεται να επιβεβαιώσουν αυτό το οποίο σας περιγράφω. Τώρα, το ζήτημα της πολιτικής επιβίωσης της Κεντροαριστεράς αφορά την ίδια. Οι πολίτες ακούν, κρίνουν, συγκρίνουν και αποφασίζουν.
Δεν είναι παράδοξο, τη στιγμή που κρίνονται τόσο σοβαρά ζητήματα στην Ευρώπη, ο δημόσιος διάλογος και η πολιτική αντιπαράθεση να επικεντρώνονται σε απολύτως εθνικά ή μικροπολιτικά ζητήματα;
Είναι λυπηρό το γεγονός ότι δυνάμεις της αντιπολίτευσης προκαλούν έντονη πόλωση, υποβαθμίζοντας τον πολιτικό διάλογο. Ορισμένοι καταφεύγουν σε ακατάσχετη και ακοστολόγητη παροχολογία, που δεν έχει καμία σχέση με το διακύβευμα των ευρωεκλογών. Άλλοι επιβάλλουν «χριστιανόμετρο» σε βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας, κάνοντας χυδαίο εμπόριο της ίδιας της χριστιανικής πίστης, και άλλοι συνεχίζουν στον δρόμο της τοξικότητας και του διχασμού. Η πρόσφατη ανατριχιαστική δήλωση του κ. Κασσελάκη περί υπουργών που δήθεν δολοφονούν παιδιά είναι αδιανόητη. Και ήταν μάταια η προσπάθεια στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ να συμμαζέψουν τα ασυμμάζευτα του αρχηγού τους. Ελπίζω ότι στο χρόνο που απομένει ως τις ευρωεκλογές, θα συζητήσουμε περισσότερο για την Ευρώπη και την πορεία της προς το μέλλον.
Εξαρχής ο πρωθυπουργός έδωσε εθνικά χαρακτηριστικά στις κάλπες της 9ης Ιουνίου, ενώ ταυτόχρονα δήλωσε ότι η ΝΔ θα συγκριθεί με το αποτέλεσμα των προηγούμενων ευρωεκλογών. Αυτό δεν είναι παράδοξο;
Στις ευρωεκλογές του 2019, η ΝΔ έλαβε 33% και αμέσως μετά, στις εθνικές εκλογές, έφτασε στο 39%. Ιστορικά, πάντα υπάρχει απόκλιση μεταξύ εθνικής και ευρωπαϊκής κάλπης. Σωστά, λοιπόν, το μέτρο σύγκρισης είναι οι προηγούμενες ευρωεκλογές. Ταυτόχρονα, η αντιπολίτευση, χωρίς να παρουσιάζει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο, ζητάει γενικώς και αορίστως «να φύγει ο Μητσοτάκης, να του κάνουμε τη ζωή δύσκολη». Είναι αυτό πολιτικό διακύβευμα; Την επομένη των ευρωεκλογών θα συνεχίσει να κυβερνά η Νέα Δημοκρατία και ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Αλλά το ζήτημα της πολιτικής σταθερότητας είναι σημαντικό για να μπορέσει η κυβέρνηση να συνεχίσει την υλοποίηση του μεταρρυθμιστικού προγράμματος, για το οποίο ψηφίστηκε από τους πολίτες πριν από 10 μήνες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιμένει ότι θα καταθέσει αίτημα για σύσταση προανακριτικής επιτροπής για την τραγωδία των Τεμπών. Η ΝΔ θα αρνηθεί τη σύσταση της ειδικής επιτροπής;
Δεν μπορώ να απαντήσω σε ένα ανύπαρκτο δίλημμα, καθώς δεν έχει κατατεθεί κανένα αίτημα για σύσταση Προανακριτικής ούτε κανένα κατηγορητήριο. Σε κάθε περίπτωση, εμπιστεύομαι την ελληνική Δικαιοσύνη, η οποία στο ζήτημα των Τεμπών έχει κινηθεί με ταχύτητα. Αυτά τα οποία ακούγονται από την αντιπολίτευση περί δήθεν συγκάλυψης είναι εντελώς αβάσιμα και έχουν ως στόχο να προκαλέσουν σύγχυση στην κοινωνία. Σύμφωνα με το Σύνταγμα, όποιος πιστεύει ότι υπάρχουν ενδείξεις για πράξεις ή παραλείψεις από πολιτικά πρόσωπα, έχει τη δυνατότητα να συντάξει κατηγορητήριο, συνοδευόμενο από πρόταση σύστασης προανακριτικής επιτροπής. Στη συνέχεια, πρέπει να συγκεντρώσει τον απαιτούμενο αριθμό υπογραφών και να το φέρει στη Βουλή προς συζήτηση και αξιολόγηση. Μέχρι σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ απλώς φωνάζει, σηκώνοντας σκόνη. Εφόσον ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει ακολουθήσει τη διαδικασία που περιέγραψα, τότε μιλάμε για ακόμα ένα επικοινωνιακό πυροτέχνημα της Κουμουνδούρου. Όσο για το αίτημά του να δεσμευθεί η Νέα Δημοκρατία ότι θα ψηφίσει τη συγκρότηση προανακριτικής επιτροπής χωρίς να έχει παρουσιαστεί κανένα κατηγορητήριο, είναι ανυπόστατο και πολιτικά φαιδρό.